Tegenwoordig gebruiken we de hele dag door smartphones en andere elektronische apparaten die blauw licht afgeven. Vooral onze ogen ondervinden de effecten van deze lichtgolven, iets waarover steeds meer mensen bezorgd zijn tegenwoordig.

Wetenschappelijke studies hebben uitgewezen dat deze lichtgolven een impact hebben op de productie van melatonine, waardoor onze slaap verstoord wordt. Kan een bril met speciale glazen vooral kinderen, maar ook volwassenen beschermen tegen blauw licht? Hoe verbeter je je slaapkwaliteit als je aan dit licht wordt blootgesteld?

Alles over blauw licht en het effect ervan op onze slaap

We onderzoeken in deze blog hoe blauw licht onze slaap beïnvloedt, waar het vandaan komt en wat het belang is van de effecten ervan op bepaalde biologische mechanismes en ons dag-nachtritme.

Wat is blauw licht?

Blauw licht maakt deel uit van het zichtbare lichtspectrum, dat uit korte lichtgolven bestaat met een grote hoeveelheid energie. We worden van nature aan dit licht blootgesteld als we in de zon zitten, maar ook op kunstmatige wijze via het beeldscherm van onze smartphone, computer en andere elektronische apparaten.

Hoe beïnvloedt blauw licht onze biologische klok?

Blauw licht speelt een heel belangrijke rol bij het reguleren van onze biologische klok en dan vooral omdat het de productie van melatonine beïnvloedt. Dit hormoon wordt in de zogenaamde pijnappelklier in de hersenen aangemaakt en zorgt ervoor dat onze hersenen weten wanneer het tijd is om te gaan slapen. Als we ’s avonds aan blauw licht worden blootgesteld, raakt de productie van dit hormoon verstoord, waardoor we dus moeilijker in slaap vallen.

Mogelijke biologische mechanismen achter het effect van blauw licht op onze slaap

Er liggen bepaalde biologische mechanismen ten grondslag aan dit unieke effect van blauw licht op onze slaap. Zodra het licht onze ogen bereikt, worden er lichtgevoelige cellen gestimuleerd in de retina. Deze geven aan de hersenen het signaal om de interne biologische klok te reguleren. Bij lange blootstelling aan blauw licht - en dan vooral ’s avonds - raakt onze dag-nachtritme uit balans, waardoor we minder goed slapen. Dat heeft dan weer een negatief effect op onze algemene gezondheid.

Overzicht van studies in verband met het effect van blauw licht op onze slaapkwaliteit

 

Hieronder een samenvatting van een aantal wetenschappelijke studies die de gevolgen van blauw licht op onze slaap aantonen.

Studies in verband met blootstelling aan blauw licht voor het slapengaan

Wetenschappers hebben door middel van een studie, gepubliceerd in september 2022 in het tijdschrift Médecine du Sommeil, aangetoond dat een geringe blootstelling aan natuurlijk (zon)licht en een grote blootstelling aan blauw licht van beeldschermen onze slaap en dag-nachtritme ernstig kunnen verstoren. De onderzoekers ondervonden tijdens de eerste fase van de studie dat het slaapgedrag van kinderen tussen 8 en 9 jaar oud veranderde. 35% van die kinderen sliep langer, terwijl 12,1% juist minder lang in bed bleef. De resultaten maken duidelijk dat er een verband bestaat tussen een langere blootstelling aan beeldschermen en een verminderde slaapduur bij kinderen, wat de theorie ondersteunt dat minder blootstelling aan blauw licht onze slaap ten goede komt.

Het effect van kunstmatig blauw licht op de slaapomgeving

Een tweede studie werd gepubliceerd in oktober van het jaar 2016 in het Journal of Physiology-Paris en onderstreept de gezondheidsrisico’s van een overmatig gebruik van elektronische apparaten (zoals computers, smartphones en spelconsoles) bij jongvolwassenen. Bij een te hoge blootstelling aan blauw licht wordt hun slaap minder samenhangend en korter, vooral omdat ze ’s morgens vroeg moeten opstaan om naar school te gaan. Het gevolg: vermoeidheid, vooral overdag, gedragsproblemen en minder goede schoolprestaties. Op basis van deze studie heeft men dan ook richtlijnen opgezet om dit globale gezondheidsfenomeen tegen te gaan. Talloze jongvolwassenen ondervinden immers een verstoring van hun biologische klok als gevolg van een soort permanente ‘social jet lag’. (Bron: Disruption of adolescents’ circadian clock: The vicious circle of media use, exposure to light at night, sleep loss and risk behaviors - octobre 2016 - Journal of Physiology-Paris)

Bekijk alle artikelen