Aan slaapproblemen geen gebrek: insomnia, slaapapneu, rusteloze benen (restless leg syndrome), enzovoort. Ook somnambulisme behoort tot deze categorie en is waarschijnlijk de meest mysterieuze van allemaal. Hier geven we een duidelijke definitie.
Hoe beïnvloedt somnambulisme je slaapkwaliteit?
12-07-2023
Wetenschap en slaap
Somnambulisme, ook wel bekend als slaapwandelen, is een aandoening die ernstige gevolgen kan hebben voor de slaapkwaliteit en het fysieke en mentale herstel. Een slaapwandelaar staat op uit zijn of haar bed, wandelt rond in huis en voert soms zelfs complexe taken uit, maar is toch helemaal in slaap. Lijd je aan somnambulisme? Hier kom je alles te weten over de gevolgen van deze vreemde gewoonte op je nachtrust en je mentale en fysieke gezondheid. We geven ook een aantal tips om toch beter te slapen.
Wat is somnambulisme?
Definitie en symptomen van somnambulisme
Somnambulisme is een slaapaandoening waarbij de patiënt tijdens het slapen uit bed komt en zich in de slaapkamer rondbeweegt, meestal met een lege blik en geopende ogen. De persoon in kwestie is zich de hele tijd onbewust van zijn of haar acties. Deze nachtelijke wandelingen komen meestal voor tijdens het eerste deel van de nacht en dan specifiek tijdens de paradoxale slaapfase.
Sommige slaapwandelaars staan op en wandelen een beetje rond in de kamer, maar anderen voeren complexe taken uit, zoals een maaltijd bereiden of zelfs het huis opruimen. Vervolgens gaat de slaapwandelaar gewoon weer in bed liggen, om de dag erna wakker te worden zonder enige herinnering van wat er gebeurd is.
Oorzaken van en risicofactoren voor somnambulisme
De precieze oorzaken van somnambulisme zijn niet nog helemaal bekend, maar bepaalde elementen kunnen wel bijdragen aan het ontstaan van deze slaapaandoening:
- genetische factoren
- een chronisch slaaptekort
- onregelmatige slaaptijden
- stress en angst
- een overmatig gebruik van alcohol of drugs
- bepaalde medicijnen, zoals slaapmiddelen
Het verband tussen somnambulisme en andere slaapproblemen
De meeste slaapproblemen zijn tot op zekere hoogte met elkaar verbonden en voor somnambulisme is dat niet anders. Deze aandoening brengt vaak heel wat andere uitdagingen met zich mee, die allemaal hun invloed hebben op je gezondheid:
- Insomnia komt vaak voor bij mensen die ook slaapwandelen. Hierbij eerste raakt men moeilijk in slaap of wordt men ’s nachts vaak wakker.
- Somnambulisme kan verband houden met andere slaapproblemen, zoals bedplassen, nachtmerries of rusteloze benen (restless leg syndrome).
- Slaapapneu, een slaapprobleem waarbij de ademhaling ’s nachts af en toe stilvalt, wordt soms in verband gebracht met somnambulisme.
- Aandoeningen die te maken hebben met de biologische klok van het lichaam, zoals het syndroom van de vertraagde slaapfase of jetlag, kunnen het risico op somnambulisme vergroten.
Hoe slaap je beter als je last hebt van somnambulisme?
Een van de beste manieren om toch beter te slapen als je regelmatig slaapwandelt, is door je slaapomgeving aan te passen. Zorg bijvoorbeeld dat je je tijdens het slaapwandelen aan niets kunt bezeren, door niet te veel meubelstukken met scherpe en uitstekende hoeken of kanten in de ruimte te zetten. Tapijten of andere gevaarlijke objecten verhogen het risico op een val. Plaats eventueel een laag bed om het risico op vallen te minimaliseren.
Zorg vervolgens dat je een aangepast bed en beddengoed in huis haalt, waaronder een aparte matras. Op die manier stoor je je partner niet als je begint te slaapwandelen of tijdens het slapen met je benen beweegt. Een stevig hoofdkussen helpt dan weer om stress en angstgevoelens op een afstand te houden. Op die manier is het een handig hulpmiddel om insomnia en ongewenste nachtelijke activiteit tegen te gaan!
Een goede levensstijl is ook belangrijk: eet gezond en gevarieerd en beweeg regelmatig aan een matige intensiteit. Zo zorg je dat stress en angstgevoelens toch minder impact hebben op je slaap- en levenskwaliteit.
Ten slotte kan het geen kwaad om een medisch onderzoek te laten doen en je mentale en fysieke gezondheid te laten controleren. Jouw dokter geeft je dan op basis van jouw situatie advies om ondanks je somnambulisme toch van een deugddoende en vredige nachtrust te genieten.